Cấu tạo xe nâng người: Ứng dụng và nguyên lý hoạt động

Tại các nước đã và đang phát triển trên thế giới, xe nâng người đã trở thành một công cụ không thể thiếu trong các công trình xây dựng tại Việt Nam. Vậy, cấu tạo xe nâng người như thế nào mà lại có khả năng di chuyển linh hoạt, thi công nhanh chóng, hiệu quả và được nhiều người tin dùng đến thế? Hãy cùng Mê Kông Việt Nam tìm hiểu cấu tạo và phân tích ứng dụng, nguyên lý hoạt động của xe nâng người qua bài viết sau.

Tổng quan về cấu tạo xe nâng người

Hiện nay, có các loại xe nâng người được sử dụng phổ biến trên thị trường gồm có: xe nâng người dạng cắt kéo, xe nâng thẳng đứng, xe nâng chân nhện, xe nâng người mini, xe nâng người dạng Boom Lift,... Trong đó, xe nâng Boom Lift có 2 loại tay nâng chính là Z Boom (cần gấp khúc) và S Boom (cần thẳng).

Các loại xe nâng người phổ biến

Các loại xe nâng người phổ biến

Nhìn chung, cấu tạo xe nâng người gồm có các bộ phận cơ bản như bánh xe, thân xe, sàn nâng, hệ thống thủy lực, hệ thống điện, hệ thống an toàn, hệ thống cảnh báo và hệ thống xử lý khẩn cấp. Với sự hỗ trợ của xe nâng người, người lao động có thể làm việc ở mọi độ cao, phương hướng và địa hình khác nhau.

Cấu tạo xe nâng gồm những bộ phận nào?

Ngoài những bộ phận chung như đã liệt kê ở trên, xe nâng còn có cấu tạo tùy theo từng loại. Mỗi loại xe nâng người sẽ có các cấu tạo khác nhau.

Xe nâng người cắt kéo

Xe nâng người cắt kéo là một thiết bị được sử dụng phổ biến trong việc thi công hệ thống điện và nhà xưởng. Thiết kế của nó bao gồm một phần khung nâng và hạ hình chữ X. Cấu tạo xe nâng điện cắt kéo bao gồm các bộ phận sau:

  • Thân xe: Được thiết kế dưới dạng khoang để chứa ắc quy, hệ thống điện và thủy lực. Cấu tạo xe nâng người ở phần này được làm bằng thép để giữ cho thiết bị ổn định và không rung lắc. Quan trọng để lưu ý về bộ phận này trong cấu trúc của xe nâng người cắt kéo.
  • Bánh xe: Thường được làm bằng cao su đặc, với độ ma sát cao để tránh trơn trượt và di chuyển trên những địa hình phức tạp. Ngoài ra, bánh xe còn được trang bị phanh điện hoặc phanh thủy lực, đảm bảo sự an toàn khi di chuyển, dừng và đỗ.
  • Thang nâng: Được làm bằng thép dày, cao cấp, với khả năng chịu lực lớn. Nó được thiết kế dưới dạng chữ X để tạo sự ổn định và chịu tải cao khi hoạt động. Đây là bộ phận quan trọng trong cấu tạo xe nâng người cắt kéo.
  • Sàn thao tác (Platform): Được làm bằng hợp kim nhôm hoặc thép. Một số loại xe được chia thành sàn chính và sàn phụ để tăng không gian làm việc. Phần lan can có chiều cao 1m, có thể đóng mở vừa đảm bảo an toàn, vừa dễ dàng tiếp cận không gian nhỏ, hẹp.

Cấu tạo xe nâng người cắt kéo có thang nâng được làm bằng thép dày, cao cấp với khả năng chịu lực lớn

Cấu tạo xe nâng người cắt kéo có thang nâng được làm bằng thép dày, cao cấp với khả năng chịu lực lớn

  • Hệ thống thủy lực: Hệ thống giúp xe nâng có thể nâng và hạ người lao động đến vị trí cần thiết. Hệ thống điện giúp cung cấp năng lượng cho bơm thủy lực của hệ thống thủy lực. Bạn cần phải hiểu rõ về bộ phận này trong cấu tạo xe nâng người cắt kéo.
  • Hệ thống điều khiển: Được chia thành hai phần: Điều khiển dưới (lắp trên thân xe) giúp điều khiển các chức năng nâng, hạ và di chuyển thiết bị; và điều khiển trên (lắp trên sàn xe) giúp điều khiển di chuyển xe. Đây là một bộ phận quan trọng trong cấu tạo của xe nâng người cắt kéo.
  • Hệ thống an toàn và cảnh báo: Bao gồm cảm biến nghiêng giúp xe tự động ngừng nâng, hạ khi độ nghiêng vượt quá 3 độ và cơ chế phanh ngăn hiện tượng xe bị trôi. Hệ thống cảnh báo sẽ gửi tín hiệu bằng âm thanh và đèn nháy. Đây là một bộ phận mà bạn nên hiểu rõ trong cấu tạo xe nâng người cắt kéo.
  • Hệ thống xử lý khẩn cấp: Bao gồm phanh khẩn cấp và hạ sàn nâng khi xe gặp sự cố. Hệ thống này rất quan trọng trong việc đảm bảo an toàn cho người lao động và thiết bị.

Xe nâng người thẳng đứng

Xe nâng người thẳng đứng là loại xe được thiết kế với phần khung nâng, hạ dạng trụ thẳng đứng, thường được sử dụng để sửa chữa hệ thống điện ở các văn phòng, vệ sinh trần nhà và các công việc tương tự. Cấu tạo xe nâng người thẳng đứng bao gồm: 

  • Thân xe: Được làm bằng thép cao cấp và có khoang chứa ắc quy và hệ thống thủy lực dưới sàn.
  • Hệ thống điện - thủy lực: Là cơ chế hoạt động chính của thang nâng người, sử dụng điện áp 24VDC để dẫn động bơm dầu thủy lực.
  • Bánh xe: Được giữ bằng hệ thống phanh thủy lực hoặc phanh điện và được làm bằng cao su đặc để có độ ma sát tốt trên sàn.
  • Trụ nâng: Cấu tạo xe nâng ở phần trụ nâng gồm những hộp thép được lồng vào nhau theo phương thẳng đứng và sử dụng hệ thống thủy lực để nâng, hạ.

Cấu tạo xe nâng người thẳng đứng có trụ nâng gồm những hộp thép được lồng vào nhau, theo phương thẳng đứng

Cấu tạo xe nâng người thẳng đứng có trụ nâng gồm những hộp thép được lồng vào nhau, theo phương thẳng đứng

  • Sàn nâng: Được chế tạo từ thép chắc chắn và được trang bị lan can để đảm bảo an toàn cho người lao động khi sử dụng.
  • Hệ thống an toàn và cảnh báo: Trên xe nâng người thẳng đứng có cảm biến đo độ nghiêng của thang khi nâng hoặc hạ. Nếu độ nghiêng vượt quá 3 độ, hệ thống điều khiển sẽ tự động ngắt chế độ nâng để đảm bảo an toàn. 

Tương tự như xe nâng người cắt kéo, cấu tạo xe nâng người thẳng đứng cũng được trang bị hệ thống cảnh báo bằng âm thanh và đèn nhấp nháy để báo cho người sử dụng biết khi đạt đến giới hạn an toàn. Đây là những bộ phận quan trọng bạn cần lưu ý trong cấu tạo của xe nâng người thẳng đứng.

Xe nâng Boom Lift

Đây là một loại xe nâng thường được sử dụng trong các công trình lớn, có thể thay thế cho giàn giáo truyền thống và thang nhôm. Xe nâng Boom Lift có thể vươn tới độ cao trung bình từ 6 đến 18m. Cấu tạo xe nâng người Boom Lift bao gồm thân xe, cabin (lồng xe), cần nâng, bánh xe, hệ thống thủy lực, hệ thống điện, hệ thống điều khiển và hệ thống an toàn và cảnh báo.

  • Bánh xe: Hoạt động bằng hệ thống thủy lực và phần thân trên được thiết kế khoang nhiên liệu (ắc quy điện, dầu diesel,...).
  • Hệ thống thủy lực: Hệ thống này trong cấu tạo xe nâng nhằm giúp xe hoạt động ổn định.
  • Cabin (lồng xe): Được làm bằng hợp kim nhôm hoặc thép, có cửa ra vào và lan can cao 1m để đảm bảo an toàn cho người lao động.
  • Cần nâng: Gồm hai hoặc nhiều ống lồng vào nhau tùy vào chiều cao của xe. Giữa những lớp ống lồng trong cấu tạo xe nâng có đệm trượt để cần nâng có thể hoạt động trơn tru, dễ dàng.
  • Bánh xe: Được làm bằng cao su, có thể là bánh hơi hoặc bánh đặc và phanh bằng đĩa thủy lực.
  • Hệ thống thủy lực: Gồm bơm dầu, xi lanh, mô tơ, bộ chia dầu, thùng dầu, các van dầu, ống dầu. Hệ thống điện của cấu tạo xe nâng Boom Lift thường sử dụng động cơ đốt trong, ắc quy 12V để điều khiển phương tiện.
  • Hệ thống điều khiển: Xe có thể được điều khiển trên và dưới bằng hệ thống điều khiển được lắp ở trên thân xe và sàn xe.
  • Hệ thống an toàn và cảnh báo: Bao gồm cảm biến nghiêng, báo hiệu âm thanh và đèn báo hiệu để đảm bảo an toàn cho người và tài sản khi sử dụng xe nâng Boom Lift.

Cấu tạo xe nâng người Boom Lift có hệ thống điện sử dụng động cơ đốt trong để điều khiển phương tiện

Cấu tạo xe nâng người Boom Lift có hệ thống điện sử dụng động cơ đốt trong để điều khiển phương tiện

  • Hệ thống điều khiển: Được thiết kế với hai chế độ điều khiển trên và dưới.
    • Điều khiển dưới được lắp trên thân xe, giúp phương tiện xoay và nâng cần dễ dàng.
    • Điều khiển trên được lắp trên sàn xe, giúp xoay thân trên, cần nâng, sàn và di chuyển phương tiện.
  • Hệ thống an toàn: Được tích hợp trong cấu tạo xe nâng với cảm biến nghiêng được tích hợp vào hệ thống điều khiển xe. Khi phương tiện nghiêng quá 3 độ, hệ thống điều khiển sẽ ngắt toàn bộ chế độ nâng.
  • Phanh: Xe sử dụng cơ chế phanh thường đóng nhằm đảm bảo phương tiện không bị trôi. Thêm vào đó, hệ thống xi lanh thủy lực khóa cân bằng thân xe giúp phương tiện không bị rung lắc khi nâng cần cao và di chuyển vào khu vực có ổ ga.
  • Hệ thống cảnh báo: Được thiết kế để gửi tín hiệu bằng âm thanh và đèn nháy. Người sử dụng cần hiểu về bộ phận này trong cấu tạo xe nâng người Boom Lift.
  • Hệ thống xử lý khẩn cấp: Trong cấu tạo xe nâng gồm có mô tơ của bánh xe cho phép nhả phanh để phương tiện có thể di chuyển khi động cơ hoặc hệ thống điều khiển gặp sự cố. Đồng thời, xe được lắp một bơm dầu thủy lực khẩn cấp dự phòng, dẫn động bởi một mô tơ điện 12VDC để hạ cần trong trường hợp hệ thống điều khiển gặp sự cố.

Nguyên lý hoạt động của xe nâng người

Vậy, những hệ thống trong cấu tạo xe nâng hoạt động như thế nào để có thể vận hành xe? Hệ thống thủy lực là một phần quan trọng trong hoạt động của xe nâng người, được sử dụng để tạo áp lực và lực nâng cần thiết để nâng và hạ cần nâng. 

Khi người vận hành bật công tắc điều khiển, bộ điều khiển sẽ tiếp nhận tín hiệu và điều chỉnh van thủy lực để cho phép dầu thủy lực được bơm vào cần nâng. Khi áp suất dầu tăng lên, cần nâng sẽ được đẩy lên, tạo ra lực nâng cần thiết.

Ngoài ra, xe nâng người còn được trang bị hệ thống điện để điều khiển các chức năng khác như di chuyển, quay trái/phải, nâng hạ đầu cần, nâng hạ nền và đèn chiếu sáng. Hệ thống điện cũng được điều khiển bởi bộ điều khiển và tín hiệu được truyền đến các thiết bị tương ứng để thực hiện các chức năng.

Việc sử dụng các hệ thống thủy lực và điện giúp cho việc vận hành xe nâng người trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn, đồng thời đảm bảo an toàn cho người sử dụng

Xe nâng người hoạt động nhờ vào hệ thống thủy lực trong cấu tạo xe nâng

Xe nâng người hoạt động nhờ vào hệ thống thủy lực trong cấu tạo xe nâng

Cách thức sử dụng xe nâng người

Cần chú ý đến việc kiểm tra các bộ phận trong cấu tạo xe nâng người trước khi sử dụng, bao gồm động cơ, hệ thống điều khiển, hệ thống phanh và hệ thống nâng để đảm bảo chúng hoạt động bình thường. Quý khách cũng cần đeo các thiết bị bảo hộ như mũ bảo hiểm, giày bảo hộ và dây an toàn. Trước khi sử dụng, hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và các tín hiệu cảnh báo trên xe. 

Khi vận hành xe nâng người, luôn giữ tốc độ chậm và lái xe chính xác để tránh va chạm với các vật cản hoặc đụng vào các vật dụng khác. Nếu xe bị rơi xuống hoặc nghiêng quá mức, hãy ngay lập tức dừng xe và đưa nó về vị trí an toàn.

Cuối cùng, sau khi sử dụng xe nâng người, hãy tắt động cơ và đưa xe về vị trí an toàn. Nếu gặp bất kỳ vấn đề gì trong quá trình sử dụng, hãy thông báo cho người quản lý hoặc người có thẩm quyền để được hỗ trợ và khắc phục sự cố

Cần hiểu rõ cấu tạo xe nâng để sử dụng xe nâng người

Cần hiểu rõ cấu tạo xe nâng để sử dụng xe nâng người

Xem thêm: Axit châm bình ắc quy là axit gì? Hướng dẫn châm axit từ A - Z

Ứng dụng xe nâng người trong một số lĩnh vực

  • Phục vụ cho ngành công nghiệp đóng tàu: Các loại xe nâng người trên cao thường được sử dụng trong lĩnh vực này là xe nâng người xe cắt kéo, Boom Lift (Z Boom, S Boom).
  • Hỗ trợ cho sân bay, bến cảng và các kho: Trong sân bay, bến cảng, kho chứa hàng,... có nhiều khu vực trên cao cần được vệ sinh, kiểm tra, bảo dưỡng thường xuyên. Để thực hiện những công việc này, không có thiết bị nào đáp ứng tốt hơn ngoài xe nâng người. Một số dòng xe thường được sử dụng cho sân bay, bến cảng và kho bãi: xe nâng Boom lift, cắt kéo, xe nâng chân nhện,...
  • Phục vụ cho ngành quảng cáo, truyền thông: Việc thi công biển quảng cáo để làm đẹp cho công trình, tòa nhà; treo băng rôn, khẩu hiệu, áp phích,... nhằm phục vụ cho ngành truyền thông thì rất cần sự hỗ trợ của xe nâng người.
  • Hỗ trợ quản lý khu đô thị, công nghiệp, khu vui chơi, du lịch: Nhờ xe nâng người, những khu đô thị, công nghiệp, du lịch, khu vui chơi dễ quản lý, chăm sóc và quy hoạch hơn.
  • Bảo dưỡng và sửa chữa hầm cầu, đường bộ: Việc kiểm tra, bảo dưỡng, sửa chữa hầm cầu, đường bộ là điều vô cùng cần thiết để duy trì lưu thông và đảm bảo an toàn cho người dân. Để thực hiện những công việc khó khăn, nguy hiểm trên, bạn cần sử dụng xe nâng người trên cao.
  • Hỗ trợ sửa chữa điện và hệ thống chiếu sáng cho thành phố: Duy trì tải điện là việc làm vô cùng quan trọng nhằm phục vụ cho nền kinh tế sôi động và đang phát triển ở nước ta. Để kiểm tra, sửa chữa và bảo dưỡng điện, xe nâng người trên cao là thiết bị được ưu tiên hàng đầu.

Tóm lại, việc kiểm tra và bảo dưỡng các thiết bị trong cấu tạo xe nâng người là rất quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình sử dụng. Nếu có nhu cầu thuê xe nâng người, đừng quên liên hệ với Mê Kông Việt Nam để được tư vấn sản phẩm phù hợp.

Công ty TNHH Công nghiệp Mê Kông Việt Nam

Địa chỉ: Đường Phạm Văn Đồng, Khu Cầu Xéo, Thị trấn Long Thành, Huyện Long Thành, Tỉnh Đồng Nai.

Điện thoại: 0906 779 855.

Email: mekonglift@gmail.com.